Alkohol spożywany przez kobietę w ciąży może mieć katastrofalne skutki dla zdrowia i rozwoju dziecka. Każda ilość alkoholu, nawet niewielka, niesie ze sobą ryzyko poważnych zaburzeń rozwojowych. Nie istnieje żadna bezpieczna dawka alkoholu w ciąży, a konsekwencje jego spożycia mogą mieć charakter zarówno fizyczny, jak i intelektualny. Najcięższym skutkiem picia alkoholu w ciąży jest Alkoholowy Zespół Płodowy (FAS), który wpływa na dziecko na całe życie.
FAS to zespół objawów, które obejmują nieprawidłowości w budowie twarzy, wady serca, opóźnienia rozwoju fizycznego oraz trudności w uczeniu się. Dzieci z FAS często cierpią na zaburzenia poznawcze, problemy z pamięcią, trudności w koncentracji oraz problemy emocjonalne i behawioralne. Alkohol przenika przez łożysko i bezpośrednio wpływa na rozwijający się mózg dziecka, co powoduje uszkodzenia, które mogą być nieodwracalne.
Spożywanie alkoholu przez ciężarne kobiety negatywnie wpływa na rozwój mózgu płodu, prowadząc do trwałych deficytów neurologicznych. Dzieci narażone na alkohol w okresie prenatalnym mogą mieć trudności z nauką, problemy z mową, zaburzenia motoryczne oraz trudności w interakcji społecznej. Warto podkreślić, że te problemy mogą ujawnić się dopiero w późniejszych etapach życia dziecka, kiedy zaczynają być wymagane bardziej złożone umiejętności poznawcze.
Dzieci, których matki spożywały alkohol w czasie ciąży, mogą cierpieć na opóźnienia wzrostu i masy ciała zarówno przed, jak i po urodzeniu. FAS charakteryzuje się także specyficznymi cechami twarzy, takimi jak płaska nasada nosa, cienka górna warga i małe oczy. Wady serca, problemy z nerkami oraz uszkodzenia układu kostnego są częstymi problemami zdrowotnymi u dzieci dotkniętych FAS.
Oprócz FAS istnieją inne zaburzenia związane z ekspozycją na alkohol w okresie prenatalnym, określane wspólnie jako spektrum płodowych zaburzeń alkoholowych (FASD). Należą do nich m.in. łagodniejsze formy uszkodzeń neurologicznych, które mogą nie objawiać się tak wyraźnie jak FAS, ale wciąż mają istotny wpływ na rozwój dziecka.
Jedynym sposobem na zapewnienie pełnego bezpieczeństwa dziecka jest całkowita abstynencja od alkoholu przez cały okres ciąży. Spożywanie alkoholu przed zajściem w ciążę również może wpływać na zdrowie dziecka, dlatego ważne jest, aby kobiety planujące ciążę zrezygnowały z alkoholu. Odradza się także picie alkoholu w okresie karmienia piersią, gdyż może on przenikać do mleka matki i negatywnie oddziaływać na niemowlę.
Alkohol w ciąży to substancja, która wywiera ogromnie szkodliwy wpływ na rozwój dziecka, zarówno fizyczny, jak i umysłowy. FAS i inne zaburzenia wynikające z ekspozycji na alkohol w okresie prenatalnym są trwałe i wpływają na jakość życia dziecka od najmłodszych lat. Warto podkreślić, że nie istnieje bezpieczna dawka alkoholu dla kobiet w ciąży, dlatego najlepszym wyborem jest całkowita rezygnacja z jego spożycia na czas ciąży.