Czy wiesz, że w 2022 roku 3 tysiące Polaków pobierało rentę alkoholową? Świadczenie to wzbudza duże zainteresowanie, lecz także i kontrowersje, stanowiąc nieocenione wsparcie dla osób walczących ze skutkami choroby alkoholowej. Niewiele osób jednak wie, że renta alkoholowa nie jest świadczeniem, które przysługuje każdemu alkoholikowi. Ile w 2024 roku wynosi renta alkoholowa? Kto może być beneficjentem tego świadczenia? Jak się o nią ubiegać? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdziesz w poniższym artykule!
W polskim ustawodawstwie na próżno można szukać terminu „renta alkoholowa”. Nie jest to bowiem oficjalne świadczenie, a potoczna nazwa odnosząca się do renty socjalnej, przyznawanej osobom niezdolnym do pracy z powodu długotrwałych zaburzeń zdrowia ‒ w tym przypadku wynikających z uzależnienia od alkoholu. Warto podkreślić, że głównym celem renty alkoholowej nie jest wspieranie nałogu choregu, a jego drogi do zdrowia. Świadczenie to może stanowić ogromną pomoc finansową dla osób zdecydowanych na detoks alkoholowy i rozpoczęcie terapii uzależnień.
Zasady otrzymania renty alkoholowej określają przepisy zawarte w art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Warto od razu podkreślić, że choć każda uzależniona osoba może ubiegać się o to świadczenie, nie każda ją otrzyma. Istnieją bowiem konkretne kryteria i warunki, które należy spełnić.
Renta alkoholowa przyznawana jest osobom, które są niezdolne do podjęcia pracy ‒ częściowo bądź całkowicie. Sama diagnoza choroby alkoholowej nie jest zatem wystarczająca, by specjalista uznał uzależnioną osobę za niezdolną do pracy. Inaczej jest już jednak w przypadku chorób wynikających z długotrwałego nadużywania alkoholu i wyniszczenia organizmu. Poważne komplikacje alkoholizmu, takie jak marskość wątroby, przewlekłe zapalenie trzustki czy psychoza alkoholowa, stanowią mocną przesłankę do przyznania alkoholikowi orzeczenia o niezdolności do pracy oraz świadczenia pieniężnego.
Nie jest to jednak jedyny warunek! Kandydat do przyznania renty alkoholowej musi wykazać odpowiedni okres składkowy i nieskładkowy, którego długość zależy przede wszystkim od wieku, w którym doszło do wystąpienia niezdolności do pracy.
Wysokość renty alkoholowej jest ściśle określona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a przyznawane świadczenie pieniężne jest jednakowe dla każdego chorego. Od 1 marca 2024 roku kwota renty alkoholowej uległa waloryzacji i wynosi:
Warto podkreślić, że kwota świadczenia rentowego podleca corocznej waloryzacji, dlatego w przyszłym roku ulegnie ona zmianie.
Proces ubiegania się o rentę alkoholową może wydawać się czasochłonny i zawiły. W rzeczywistości można podzielić go na trzy główne etapy: uzyskanie orzeczenia lekarskiego, gromadzenie niezbędnej dokumentacji oraz złożenie wniosku do ZUS.
Pierwszym etapem powinno być zatem udanie się do lekarza i wykonanie niezbędnej diagnostyki w kierunku chorób związanych z nadużywaniem alkoholu. To właśnie na podstawie dokumentacji medycznej lekarz orzecznik może wystawić choremu orzeczenie lekarskie o częściowej bądź całkowitej niezdolności do pracy.
Orzeczenie lekarskie wraz z dokumentacją medyczną należy dołączyć do dokumentacji przedstawianej podczas składania wniosku do ZUS. Nie jest to jednak wszystko! Potencjalny beneficjent świadczenia rentowego powinien przygotować również dokumenty potwierdzające przebyty czas zatrudnienia i wysokość wynagrodzeń. Do przygotowanych dokumentów należy dołączyć wniosek o przyznanie renty (wniosek ERN) i dodatkowe formularze (przede wszystkim informację ERP-6 i . Można je znaleźć w najbliższej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS lub na stronie internetowej (https://www.zus.pl/wzory-formularzy).
Wniosek o zasiłek rentowy można złożyć na trzy sposoby: osobiście, pocztą lub internetowo, przez portal PUE ZUS. Decyzja odnośnie przyznania renty alkoholowej powinna zostać wydana w ciągu 30 dni od momentu wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji. Jeżeli petent nie zgadza się z wydaną, może wnieść odwołanie do sądu okręgowego ‒ sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, w terminie nie przekraczającym 30 dni od dnia doręczenia decyzji.
Renta alkoholowa budzi w społeczeństwie niemałe kontrowersje. Należy jednak pamiętać, że głównym celem tego świadczenia finansowego jest wsparcie osób chorych, których stan zdrowia nie pozwala na podjęcie pracy zarobkowej. Pieniądze ze świadczenia finansowego nierzadko są jedyną możliwością, by chory mógł utrzymać się i zawalczyć o swoje zdrowie, zgłaszając się na detoks alkoholowy i terapię uzależnień. Dzięki temu wsparciu, beneficjenci mogą skoncentrować się na procesie leczenia, bez dodatkowego stresu związanego z trudnościami finansowymi. Jest to kluczowe dla efektywnej rehabilitacji i daje szansę na odzyskanie pełni zdrowia oraz powrót do funkcjonowania w społeczeństwie. Renta alkoholowa stanowi więc ważny element systemu pomocy społecznej, podkreślając odpowiedzialność społeczną za pomoc osobom w potrzebie.